Umiejętność budowania pozytywnego wizerunku. Od tego, jak potrafimy kształtować swój wizerunek w dużej mierze zależy to, jak nam się powodzi w życiu. Dotyczy to życia prywatnego i zawodowego. Niestety wielu z nas nie uświadamia sobie mechanizmów, które wpływają na to, jak odbiera nas otoczenie. Co (i jak) robić, by być bardziej przekonującym i wiarygodnym w oczach innych? Jak wywierać na nich wpływ? Poznaj 7 zasad efektywnej komunikacji.
O tym, jak duże znaczenie ma umiejętność budowania własnego wizerunku przekonujemy się wtedy, kiedy zajmujemy kierownicze stanowisko lub prowadzimy własną firmę. Nie zbudujemy dobrych relacji ze współpracownikami, gdy jesteśmy odbierani jako osoby niegodne zaufania lub nieznające się na swojej profesji, a w biznesie zdobywanie klientów będzie bardzo trudne.
Sytuacja podobnie wygląda w sferze prywatnej. Gdy ludzie odbierają nas negatywnie, nie zbudujemy z nimi dobrych i długofalowych relacji. Przekonywanie ich do swoich racji lub namówienie do współpracy będzie niemożliwe. Jeśli chcemy coś osiągnąć, warto zastanowić się nad tym, jak prezentujemy się w ich oczach.
U podstaw budowania (i rozwijania) marki osobistej leży skuteczność wzbudzania pozytywnego odbioru. Za tę skuteczność odpowiadają nasze zdolności wywierania wpływu. Ważne jest to, aby nie mylić pojęcia „wywieranie wpływu” z „manipulacją”. W manipulacji i wywieraniu wpływu możemy mieć do czynienia z tymi samymi technikami. Intencją „dobrego” wpływu jest to, aby dwie strony osiągnęły korzyść. Gdy korzysta tylko jedna – nie ma mowy o budowaniu relacji. Wtedy dochodzi wyłącznie do manipulacji.
Klucz do wiarygodności w biznesie.
Czy w interesach dbamy wyłącznie o swoje zyski, czy bierzemy również pod uwagę korzyści klienta? Kluczem budowania wiarygodności w biznesie jest to, jak przebiega relacja biznesowa. Najlepiej, gdy po jej zakończeniu obie strony są zadowolone. Wówczas przedsiębiorca buduje pozytywny wizerunek i – w perspektywie długofalowej – dba o swoje interesy, ponieważ zadowolony klient z dużym prawdopodobieństwem do niego wróci.
Trudno jednak mówić o skutecznym wywieraniu wpływu, gdy inni nie odbierają nas dobrze. Jak więc kształtować dobry wizerunek? Jak utrzymywać dobrą opinię na rynku? Jak przebić się wizerunkiem przez konkurencję? Jest na to wiele „przepisów”. Oto 7 z tych, które znaczą najwięcej.
1. Nie oszukuj. Jasno komunikuj warunki oraz zasady współpracy.
Zadbaj o to, by współpraca z klientem odbywała się zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Przed podpisaniem umowy warto przedstawić swoje warunki współpracy oraz wszystko, co jest dla ciebie ważne. Mów jasno o tym, co oferujesz i jak pracujesz. Unikniesz niedomówień i oskarżeń o nieuczciwość.
Bywa tak, że pojawiają się nieprzewidziane problemy. Wtedy postaw na szczerość. Mówiąc klientowi o nieprzewidzianych problemach, nie będziesz ich ukrywać i zyskasz na wiarogodności. W przeciwnym razie, gdy klient odkryje kłamstwo, poczuje się oszukany i prawdopodobnie do Ciebie nie wróci.
Budulcem wiarygodności jest klarowność, jasność przekazu oraz troska o to, aby klient był zadowolony z usług. Mówiąc krótko: Nie oszukuj klientów i nie dawaj im odczuć, że w jakiejkolwiek kwestii mogą być przez ciebie oszukani.
2. Dotrzymuj danego słowa.
Jeśli powiesz, że oddzwonisz, oddzwoń. Jeśli mówisz, że coś zrobisz, zrób to. Proste, ale bardzo trudne do wykonania. Tracimy swój wizerunek, gdy nie mamy drugiej szansy, aby dotrzymać danego słowa.
3. Dbaj o spójność tego, co mówisz z tym jak mówisz.
Nie tylko słowa mają znaczenie. Liczy się również to, jak je wypowiadasz i jaką przyjmujesz postawę ciała podczas wypowiedzi. Gdy trwają wybory, wielu z nas obserwuje polityków oraz ich sposób prezentowania się przed wyborcami. Niektórzy z nich dosyć szybko potrafią przekonać nas do siebie. Inni już na starcie wzbudzają naszą nieufność.
Decydujemy na kogo oddamy swój głos, mimo, że nie sprawdzamy prawdziwości wszystkich informacji, które przekazują politycy. Skąd wiemy komu zaufać? Co sprawia, że jednym ludziom potrafimy dosyć szybko zaufać, a drugich omijamy szerokim łukiem? Tym „czymś” jest spójna komunikacja.
Spójna komunikacja
To, co mówisz powinno być zgodne z twoją mową ciała oraz ze sposobem w jaki wypowiadasz słowa. Co robić, a czego unikać, by odbierano cię jako wiarygodną osobę? Przede wszystkim zadbaj o wyprostowaną sylwetkę. W czasie wypowiedzi nie krzyżuj rąk ani nóg. Twój sposób siedzenia lub stania powinien wskazywać na tzw. postawę otwartą czyli taką, w której nie odgradzasz się od rozmówcy skrzyżowanymi rękami lub innymi barierami np. trzymaną z przodu teczką.
Wyprostowane plecy i niepochylona głowa w dół sygnalizują twoją pewność siebie. Kontakt wzrokowy z rozmówcą powinien być naturalny, czyli taki, by nie sprawiał wrażenia, że agresywnie wlepiasz oczy w twarz drugiej osoby.
Nie unikaj spojrzenia rozmówcy i nie patrz w podłogę, bo możesz zostać odebrany jako osoba nieśmiała lub – co gorsza – ktoś, kto chce coś ukryć. Podczas wypowiedzi unikaj wodzenia rękami przy ustach, nosie, okolicach oczu i całej twarzy. Osoby, które to robią najczęściej są odbierane jako nieszczere. Gdy zaswędzi cię nos, poczekaj z podrapaniem się do czasu zakończenia swojego wystąpienia.
Kolejna ważna sprawa to ręce i to, co z nimi robisz podczas wypowiedzi. Nie gestykuluj nadmiernie, bo może to sugerować twoją niestabilność. Gdy siedzisz, nie chowaj rąk pod stołem, bo odbiorca może uznać, że masz coś do ukrycia.
To, co najczęściej się sprawdza podczas wypowiedzi, to delikatna, naturalna gestykulacja i subtelne pokazywanie wnętrza dłoni. Tak komunikujemy szczere intencje. Warto również zwrócić uwagę na typowe oznaki stresu.
Zastanów się, czy nerwowo poprawiasz okulary, kiedy się stresujesz? Może nadmiernie gestykulujesz lub masz jakieś typowe dla siebie tiki? Zapanuj nad odruchami, ćwicząc przed lustrem lub nagrywając swoje wystąpienie, aby później je obejrzeć. Jeśli ćwiczysz przed osobami bliskimi, poproś ich o informację zwrotną.
Gdy się denerwujemy sygnały, które wysyłamy sprawiają, że możemy zostać odebrani jako niepewni siebie, a to w naturalny sposób podważa naszą szczerość. Sprawna i wiarygodna komunikacja to efekt wielokrotnego treningu. Nikt nie rodzi się ze zdolnością płynnego i przekonywującego wypowiadania się, ale każdy może się tego nauczyć.
Twoja mowa ciała, nawet wytrenowana, nie będzie wiarygodna, kiedy będzie sprzeczna z tym, co mówisz. Praktyka pokazuje, że w sytuacji niezgodności komunikatów werbalnych (wypowiadane słowa) i niewerbalnych (sposób wypowiadania się i mowa ciała) bardziej jesteśmy skłonni uwierzyć w to, jak komunikujemy się swoim ciałem.
4. Panuj nad swoimi emocjami i zachowaniem.
Nikt nie lubi osób, które są emocjonalnie niestabilne. Generalnie unikamy bliższych relacji z tymi, których zachowania i postępowania nie możemy przewidzieć. Najwięcej problemów mamy z odpowiednim wyrażaniem negatywnych emocji, takich jak złość, frustracja, poczucie zawodu, rozczarowanie itd. Warto podkreślić, że panowanie nad emocjami nie jest ich skrywaniem, czy udawaniem, że czujemy coś zupełnie innego. Negatywne emocje warto wyrażać na bieżąco, bo zapobiegamy późniejszym wybuchom niekontrolowanych zachowań.
Generalnie mamy prawo odczuwać i wyrażać wszystkie stany emocjonalne – te pozytywne, jak i negatywne. Każda emocja – nie ważne czy przyjemna, czy nie – jest dobra. Każda jest użyteczna, bo jest nośnikiem ważnych informacji. Warto o tym pamiętać. Czasami potrzebujemy pomocy psychologa lub terapeuty, bo praca nad sobą się opłaca. Problemy z wyrażaniem emocji podważają naszą wiarygodność i prowadzą do tego, że inni wyrabiają sobie o nas złe zdanie. Przez to tracimy swoją zawodową skuteczność, a oprócz tego mamy dużo do stracenia również w życiu prywatnym.
5. Dobre pierwsze wrażenie.
Nigdy nie będziesz miał drugiej szansy, aby wzbudzić dobre pierwsze wrażenie. To niewiarygodne, że wystarczy kilka sekund, by na podstawie pierwszych słów i tego, co widzimy, aby wyrobić sobie zdanie o drugim człowieku. Opinia, którą kształtujemy o danej osobie na podstawie pierwszego wrażenia trudno zmienić. Potrzeba dużo czasu i wielu starań, aby tego dokonać. Najlepsza sytuacja to taka, w której pozytywny odbiór naszej osoby udaje się nam utrzymać przez długi czas. Warto pamiętać, że pierwsze wrażenie potrafi być błędne, ponieważ może opierać się na stereotypach, naszych doświadczeniach i oczekiwaniach, a także na wyglądzie i umiejętnościach dobrej autoprezentacji osoby, którą po raz pierwszy widzimy.
Fachowca również można mylnie odebrać.
Są tacy fachowcy, o których zmieniamy zdanie, ponieważ oparliśmy je na pobieżnej ocenie. Są też tacy, którzy mają dużo do zaoferowania, lecz nie potrafią tego pokazać i dobrze się zaprezentować. Szkoda, bo pomimo swoich dużych zasobów, mogą tracić szansę nawiązania dobrej współpracy, pozyskania klientów czy osiągania innych celów. Wniosek? Wzbudzaj dobre pierwsze wrażenie i pracuj nad utrzymaniem dobrego zdania na swój temat.
6. Wygląd.
Po wyglądzie potrafimy ocenić, czy ktoś jest atrakcyjny lub nie; czy ktoś jest godny naszej uwagi; jaką ma pozycję społeczną i czy można mu zaufać. Taka ocena jest mocno pobieżna i potrafi być mylna. Skoro jednak tak funkcjonujemy, dlaczego nie powinniśmy pracować nad swoim wyglądem? Jak to robić?
Przede wszystkim należy dopasować ubiór do okoliczności. To pierwsza i jedna z najważniejszych zasad. W relacjach biznesowych pomogą garnitury, marynarki, garsonki itp. Wygląd nie dotyczy tylko ubioru. Mowa również o biżuterii, fryzurze, makijażu i tatuażach. A co z zapachem? Zapach bardzo często odbierany jest w powiązaniu z wyglądem. Nie zapominajmy, że jesteśmy ssakami i zapach jest dla nas ważny. Warto wziąć pod uwagę również tę kluczową kwestię.
7. Daj się lubić.
O wiele więcej jesteśmy w stanie zrobić dla tych, których lubimy, niż dla kogoś, kogo tylko znosimy z uwagi np. na wspólną pracę. Uśmiechaj się zatem szczerze do innych i sprawdzaj, jak dużo zmienia twój uśmiech. On otwiera wiele drzwi i pomaga załagodzić trudne sytuacje.
Bycie idealnym onieśmiela innych.
Jeśli masz zacięcie do perfekcjonizmu, a chcesz być lubianym, zejdź z piedestału idealności. Prezentowanie się jako osoba nieskazitelna onieśmiela innych, a otwartość w przyznawaniu się do wad i popełniania błędów potrafi ocieplić wizerunek. Dlaczego? Ponieważ mamy słabość do ludzi, którzy są do nas podobni. Warto jednak uważać, aby nie przesadzić. Twoje słabości nie mogą być zbyt duże i nie powinny podważać twojej wiarygodności, szczególnie w ważnych sprawach zawodowych.
Wymienione powyżej zasady będą przynosiły jedynie ograniczone efekty, póki nie zadbasz o coś jeszcze. Szczerze polub siebie i kieruj się w życiu tym, co dla Ciebie ważne. Sposób, w jaki się komunikujemy, wygląd, zdolność wzbudzania dobrego pierwszego wrażenia, to tylko „instrukcja”. Bez twojego wewnętrznego uporządkowania pozostanie jedynie suchą teorią, którą możesz próbować wcielać w życie odgrywając ją, jak rolę. Prawdziwe i trwałe efekty osiągniesz wtedy, gdy połączysz wiedzę i nowe umiejętności z tym, jaki jesteś naprawdę. Będzie to możliwe, gdy odkryjesz swoje zasoby i polubisz siebie.
Prowadzenie własnego biznesu lub zarządzanie ludźmi, to jedne z bardziej inspirujących i zmuszających do rozwoju profesji. Aby móc to robić, potrzebujemy być wiarygodni nie tylko w oczach innych, ale również wobec siebie. Natomiast budowanie pozytywnego wizerunku to nie gra, a zdolność wyciągania swoich najlepszych cech i pokazywania ich innym.
Jeśli zainspirował Cię ten artykuł i chcesz dowiedzieć się więcej, skontaktuj się z Alicją Baranowską – psychologiem, trenerem biznesu i założycielką marki „Pasja Pracy i Rozwoju”. Poznaj też wartościową literaturę, którą poleca Alicja:
